เครื่องกระทบ (Percussion Instruments)

เครื่องกระทบ (Percussion Instruments)

          เครื่องกระทบ (Percussion Instruments) คือเครื่องดนตรีที่ทำให้เกิดเสียงโดยการตี การกระทบ การสั่น การเขย่า การเคาะ หรือการขูด โดยใช้วัสดุแข็งอย่างหนึ่งไปกระทบกับอีกสิ่งหนึ่ง เครื่องดนตรีประเภทนี้มักจะทำจากวัสดุหลากหลายชนิด เช่น โลหะ ไม้ หรือแผ่นหนังขึงตึง

          เครื่องกระทบนับเป็นกลุ่มเครื่องดนตรีที่มีความหลากหลายมากที่สุดในโลก และมีบทบาทสำคัญในการให้จังหวะ สีสัน และเพิ่มความตื่นเต้นให้กับดนตรีในทุกวัฒนธรรม

การแบ่งประเภทของเครื่องกระทบ
เครื่องกระทบสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ตามความสามารถในการสร้างระดับเสียง:

เครื่องกระทบที่มีระดับเสียงที่แน่นอน (Definite Pitch Instruments)
           เครื่องดนตรีกลุ่มนี้สามารถเล่นทำนองเพลงได้ เนื่องจากมีระดับเสียงสูง-ต่ำที่แน่นอนเหมือนกับเครื่องดนตรีประเภทอื่นๆ เสียงที่ออกมาจะแตกต่างกันไปตามขนาดของตัวเครื่องหรือแท่งเสียง

ตัวอย่างเครื่องกระทบสากลที่มีระดับเสียงแน่นอน

ไซโลโฟน (Xylophone)

          ไซโลโฟน (Xylophone) ระนาดไม้ขนาดเล็ก ลูกระนาดทำจากไม้เนื้อแข็ง ใต้ลูกระนาดมีท่อโลหะสำหรับขยายเสียง เสียงจะสดใสและสั้น

มาริมบา (Marimba)

          มาริมบา (Marimba) ระนาดไม้ขนาดใหญ่กว่าไซโลโฟน ลูกระนาดทำจากไม้เนื้อดี (เช่น โรสวู้ด) ให้เสียงที่ทุ้ม นุ่มนวล และกังวานกว่าไซโลโฟน

ไวบราโฟน (Vibraphone)

          ไวบราโฟน (Vibraphone) ระนาดโลหะขนาดใหญ่ ใต้ลูกระนาดมีท่อโลหะและมีแกนใบพัดเล็กๆ ที่หมุนด้วยมอเตอร์ ทำให้เกิดเสียงสั่นรัวหรือ "ไวบราโต"

กล็อคเคนสปีล (Glockenspiel)

          กล็อคเคนสปีล (Glockenspiel) ระนาดโลหะขนาดเล็ก ลูกระนาดเป็นแผ่นเหล็ก ให้เสียงที่ใสกังวานคล้ายระฆังเล็กๆ

ระฆังราว (Tubular Bells / Chimes)

          ระฆังราว (Tubular Bells / Chimes) ท่อโลหะที่แขวนเรียงตามลำดับเสียงต่ำไปสูง ใช้ไม้ตีที่ปลายท่อ ให้เสียงคล้ายระฆังจริง

กลองทิมปานี (Timpani)

         กลองทิมปานี (Timpani) กลองขนาดใหญ่ที่สามารถปรับความตึงของหนังหน้ากลองเพื่อเปลี่ยนระดับเสียงได้ เป็นกลองที่มีระดับเสียงแน่นอนเพียงไม่กี่ชนิด

เครื่องกระทบที่ไม่มีระดับเสียงที่แน่นอน (Indefinite Pitch Instruments):
         เครื่องดนตรีกลุ่มนี้ใช้สำหรับให้จังหวะและสร้างสีสันให้กับเพลงเป็นหลัก ไม่สามารถเล่นทำนองที่มีระดับเสียงตายตัวได้ แต่เสียงที่ออกมาจะขึ้นอยู่กับแรงในการตีและวิธีการตี

ตัวอย่างเครื่องกระทบสากลที่ไม่มีระดับเสียงแน่นอน:

กลองใหญ่ (Bass Drum)

         กลองใหญ่ (Bass Drum) กลองขนาดใหญ่ ให้เสียงทุ้มลึก ใช้ให้จังหวะเน้น

กลองสแนร์ (Snare Drum)

         กลองสแนร์ (Snare Drum) กลองขนาดเล็ก มีสายสแนร์ที่อยู่ด้านล่างของหนังกลอง ทำให้เกิดเสียงสแนร์ที่คมชัด

ฉาบ (Cymbals)

         ฉาบ (Cymbals) แผ่นโลหะกลม ใช้ตีประกบกัน หรือใช้ไม้ตีแบบแขวน ให้เสียงดังกังวานหรือเสียงแตก

ไฮ-แฮท (Hi-Hat)

         ไฮ-แฮท (Hi-Hat) ฉาบสองใบประกบกัน ติดตั้งบนขาตั้ง มีแป้นเหยียบสำหรับเปิด-ปิดฉาบ ใช้ให้จังหวะย่อย

แทมบูริน (Tambourine)

          แทมบูริน (Tambourine) ขอบกลมมีแผ่นโลหะหรือลูกกระพรวนรอบขอบ ใช้เขย่าหรือตีกระทบกับฝ่ามือ

ไทรแองเกิล (Triangle)

          ไทรแองเกิล (Triangle) แท่งโลหะดัดเป็นรูปสามเหลี่ยม ใช้ไม้ตี ให้เสียงใส กังวาน

มาราคาส (Maracas)

          มาราคาส (Maracas) ลูกเขย่า มักทำจากผลน้ำเต้าแห้งหรือพลาสติก ภายในมีเมล็ดหรือลูกปัด ใช้เขย่าให้เกิดเสียงซ่าๆ

บองโก (Bongos)

          บองโก (Bongos) กลองคู่ขนาดเล็ก นิยมใช้ในดนตรีละติน

คองกา (Congas)

          คองกา (Congas) กลองทรงสูง นิยมใช้ในดนตรีละติน

คาวเบลล์ (Cowbell)

          คาวเบลล์ (Cowbell) กระดิ่งโลหะ ใช้ตีให้เกิดเสียงที่คมชัด

กรับสเปน (Castanets)

          กรับสเปน (Castanets) ไม้กระทบเป็นคู่ มีเสียงแหลม

กลองชุด (Drum Set)

          กลองชุด (Drum Set) เป็นการรวมเครื่องกระทบหลายชิ้นเข้าด้วยกันสำหรับผู้เล่นคนเดียว (กลองสแนร์, กลองใหญ่, กลองทอม, ฉาบ, ไฮ-แฮท ฯลฯ)